بیماری دیسک کمر چیست؟
ستون مهره یا ستون فقرات از 33 مهره تشکیل شده است که توسط دیسک های اسفنجی از هم جدا شده اند. ستون فقرات به 4 ناحیه تقسیم می شود:
ستون فقرات گردنی. 7 مهره اول که در گردن قرار دارند
ستون فقرات قفسه سینه. 12 مهره بعدی که در ناحیه قفسه سینه قرار دارند
ستون فقرات کمری. 5 مهره بعدی که در قسمت پایین کمر قرار دارند
ستون فقرات خاجی. پایین ترین 5 مهره، واقع در زیر کمر، شامل 4 مهره تشکیل دهنده دنبالچه (دنباله)
ستون فقرات کمری از 5 بخش استخوانی در ناحیه کمر تشکیل شده است که در آن بیماری دیسک کمر رخ می دهد.
دیسک برآمده. با افزایش سن، دیسک بین مهره ای ممکن است مایع خود را از دست داده و خشک شود. با این اتفاق، دیسک اسفنجی (که بین قسمت های استخوانی ستون فقرات قرار دارد و به عنوان یک ضربه گیر عمل می کند) فشرده می شود. این ممکن است منجر به شکستگی حلقه بیرونی سخت شود. این به هسته یا داخل حلقه اجازه می دهد تا بیرون بیاید. به این دیسک برآمده می گویند.
پارگی یا فتق دیسک. با ادامه شکستن دیسک، یا با فشار مداوم بر ستون فقرات، هسته پالپوس داخلی ممکن است در واقع از حلقه پاره شود. این یک دیسک پاره شده یا فتق است. سپس قطعات مواد دیسک می توانند روی ریشه های عصبی واقع در پشت فضای دیسک فشار بیاورند. این می تواند باعث درد، ضعف، بی حسی یا تغییر در حس شود.
بیشتر فتقهای دیسک در قسمت تحتانی ستون فقرات کمری، بهویژه بین مهرههای چهارم و پنجم کمری و بین مهره پنجم کمری و مهره اول خاجی (سطوح L4-L5 و L5-S1) اتفاق میافتد.
علت بیماری دیسک کمر چیست؟
بیماری دیسک کمر به دلیل تغییر در ساختار دیسک نرمال ایجاد می شود. بیشتر اوقات، بیماری دیسک در نتیجه پیری و خرابی طبیعی که در داخل دیسک رخ می دهد رخ می دهد. گاهی اوقات، آسیب شدید می تواند باعث فتق دیسک طبیعی شود. همچنین آسیب ممکن است باعث بدتر شدن فتق دیسک از قبل شود.
چه کسانی در خطر ابتلا به دیسک کمر هستند؟
اگرچه سن شایع ترین خطر است، اما عدم تحرک بدنی می تواند باعث ضعیف شدن عضلات پشت و شکم شود که ممکن است به درستی از ستون فقرات حمایت نکنند. صدمات کمر همچنین زمانی افزایش مییابد که افرادی که به طور معمول فعالیت بدنی ندارند در فعالیتهای بیش از حد سخت شرکت کنند. کارهایی که نیاز به بلند کردن اجسام سنگین و پیچاندن ستون فقرات دارند نیز می توانند باعث آسیب به کمر شوند.
علائم دیسک کمر چیست؟
علائم بیماری دیسک کمر بسته به محل فتق دیسک و اینکه چه ریشه عصبی به آن فشار می آورد متفاوت است. اینها شایع ترین علائم بیماری دیسک کمر هستند:
کمر درد متناوب یا مداوم. این ممکن است با حرکت، سرفه، عطسه یا ایستادن برای مدت طولانی بدتر شود.
اسپاسم عضلات پشت
سیاتیک. این دردی است که از پشت یا باسن شروع می شود و از پائین پا به ساق پا یا داخل پا می رسد.
ضعف عضلانی در پاها
بی حسی در پا یا پا
کاهش رفلکس در زانو یا مچ پا
تغییرات در عملکرد مثانه یا روده
علائم بیماری دیسک کمر ممکن است شبیه سایر شرایط سلامتی باشد. همیشه برای تشخیص به پزشک خود مراجعه کنید.
بیماری دیسک کمر چگونه تشخیص داده می شود؟
علاوه بر تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را انجام دهید:
اشعه ایکس. این آزمایش از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی برای تولید تصاویری از بافتهای داخلی، استخوانها و اندامها بر روی فیلم استفاده میکند.
ام آر آی. این روش از ترکیبی از آهنرباهای بزرگ، فرکانس های رادیویی و یک کامپیوتر برای تولید تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارهای داخل بدن بدون استفاده از اشعه ایکس استفاده می کند.
میلوگرام. در این روش از رنگ تزریق شده به کانال نخاعی استفاده می شود تا ساختار به وضوح در اشعه ایکس قابل مشاهده باشد.
سی تی اسکن. این روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس و فناوری رایانه، تصاویر دقیقی از هر قسمت از بدن، از جمله استخوان ها، ماهیچه ها، چربی ها و اندام ها تهیه می کند. سی تی اسکن جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس عمومی دارد.
الکترومیوگرافی (EMG). این تست پاسخ عضلانی یا فعالیت الکتریکی را در پاسخ به تحریک عصب عضله اندازه گیری می کند. این آزمایش ها برای بررسی اینکه آیا آسیب عصبی مرتبطی وجود دارد یا خیر.
دیسکوگرام. در این روش از سوزنی استفاده می شود که تحت هدایت اشعه ایکس به دیسک وارد می شود.
درمان دیسک کمر در منزل
به طور معمول، درمان محافظه کارانه اولین خط درمان برای مدیریت بیماری دیسک کمر است. این ممکن است شامل ترکیبی از موارد زیر باشد:
استراحت در رختخواب
آموزش مکانیک مناسب بدن (برای کمک به کاهش احتمال بدتر شدن درد یا آسیب به دیسک)
فیزیوتراپی که ممکن است شامل اولتراسوند، ماساژ، تهویه و برنامه های ورزشی باشد
کنترل وزن
استفاده از تکیه گاه کمری ساکرال
دارویی برای کنترل درد و شل کردن عضلات
اگر این اقدامات شکست خورد، ممکن است برای برداشتن فتق دیسک به جراحی نیاز داشته باشید. جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. جراح شما برشی در ناحیه کمر شما بر روی ناحیه ای که دیسک در آن فتق شده است ایجاد می کند. ممکن است مقداری از استخوان پشت ستون فقرات برای دسترسی به دیسک برداشته شود. جراح شما بهبود خواهد یافت
قسمت فتق دیسک و هر قطعه شل اضافی از فضای دیسک.
پس از جراحی، ممکن است برای جلوگیری از فتق دیسک دیگر، برای چند هفته در حین بهبودی از فعالیت محدود شوید. جراح شما در مورد هرگونه محدودیت با شما صحبت خواهد کرد.
عوارض احتمالی بیماری دیسک کمر چیست؟
بیماری دیسک کمر می تواند باعث ایجاد درد در کمر و پا شود که در فعالیت های روزانه اختلال ایجاد می کند. این می تواند منجر به ضعف یا بی حسی پا و مشکل در کنترل روده و مثانه شود.
برای جلوگیری از بیماری دیسک کمر چه کنم؟
حفظ وزن مناسب، شرکت در ورزش منظم و استفاده از وضعیت بدنی خوب می تواند خطر ابتلا به بیماری دیسک کمر را کاهش دهد. سیگار کشیدن خطر فتق دیسک را افزایش می دهد و باید متوقف شود.
زندگی با بیماری دیسک کمر
درمان محافظه کارانه نیاز به صبر دارد. اما پیروی از برنامه درمانی خود می تواند کمردرد را کاهش دهد و احتمال بدتر شدن درد یا آسیب به دیسک را به حداقل برساند. اقدامات محافظه کارانه و جراحی هر دو زمان می برد تا موثر باشند.
چه زمانی باید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی تماس بگیرم؟
اگر درد شما افزایش یافت یا اگر در کنترل روده یا مثانه دچار مشکل شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
نکات کلیدی در مورد بیماری دیسک کمر
بیماری دیسک کمر ممکن است زمانی رخ دهد که دیسک در ناحیه کمر ستون فقرات از بین ناحیه استخوانی ستون فقرات برآمده یا فتق کند.
بیماری دیسک کمر باعث کمردرد و درد و ضعف پا می شود که با حرکت و فعالیت بدتر می شود.
اولین قدم در درمان کاهش درد و کاهش خطر آسیب بیشتر به ستون فقرات است.
اگر درمان محافظه کارانه تر شکست بخورد، ممکن است جراحی در نظر گرفته شود.